Իրավիճակը

Հայաստանում այժմ կա ավելի քան 9000 զինհաշմանդամ: Այս երիտասարդները հանդիպում են մի շարք խնդիրների և խոչընդոտների, որոնց թվում են՝

• պատշաճ որակի և ըստ պահանջի դեղորայքի ու խնամքի պարագաների բացակայությունը, այդ թվում՝ հոսպիտալներում ստացիոնար բուժում ստացող զինհաշմանդամների համար,
• պետական պատվերի շրջանակներում մատուցվող ծառայություններից օգտվելու անկարողությունը, քանի դեռ հաշմանդամ չեն ճանաչվել (գործընթաց, որը տևում է ամիսներ),
• պետական պատվերի շրջանակներում չփոխհատուցվող (կամ մասնակի փոխհատուցվող) նորագույն և թանկարժեք տեխնոլոգիաների կիրառմամբ բժշկական ծառայությունների, ինչպես նաև մի շարք հետազոտությունների անհասանելիությունը,
• ամիսներ տևող հերթերը,
• ծանր հոգեկան ապրումները, որոնք երբեմն վերածվում են հոգեկան լուրջ խնդիրների,
• մասնագիտական կայացման և աշխատանքի տեղավորման բարդությունը:

Այս խնդիրները որոշ չափով լուծվում են «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոնում», որը հիմնվել է 2018 թ. հունվարին «Աջակցություն վիրավոր զինվորներին և զինհաշմանդամներին» բարեգործական հասարակական կազմակերպության, Երևանի պետական բժշկական համալսարանի և ՀՀ Պաշտպանության նախարարության համագործակցությամբ:

2018 թ. կենտրոնի անխափան գործունեությունն ապահովվել է մասնավոր բարերարների աջակցությամբ, սակայն 2019 թ. հունվարից այն կանգնել էր գործունեությունը շարունակելու և ընդլայնելու համար միջոցների հայթայթման անհրաժեշտության առջև։

Ծրագրի նպատակն է աջակցել զինվորական ծառայության ընթացքում վնասվածք, խեղում կամ հիվանդություն ձեռք բերած անձանց ամբողջական վերականգնմանը «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոնում», որտեղ լուծվում են նաև նրանց սոցիալական ինտեգրման և աշխատանքի հարցերը՝ կրթության և հմտությունների ուսուցանման միջոցով:

Ծրագրի արդյունքները

2019 թվական

Հատկացվել է 180 000 000 դրամ, որի շրջանակներում ստեղծվել են՝

• 8 նոր հիվանդասենյակ (16 մահճակալ),
• կինեզոթերապիայի 2 դահլիճ (մանկական և մեծահասակների),
• հոգեբանի սենյակ,
• սկսվել է Արմենակ Ուրֆանյանի անվան (հանգստի) սրահի վերանորոգման աշխատանքները,
• վարչական և բժշկական նշանակության 7 սենյակ, որոնք ներկայումս ծառայում են որպես՝ մարզասենյակ, մանիպուլյացիոն սենյակ, էքսպրես լաբորատորիա, բժշկական հանդերձարան, բուժքույրերի 2 և բժիշկների 1 սենյակ։

Բացի այդ՝

• Հայաստանում և արտերկրում մասնագիտական վերապատրաստումներ է անցել Կենտրոնի ողջ բժշկական անձնակազմը,
• Կենտրոնը համալրվել է նոր սարքավորումներով (հարված-ալիքային թերապիայի, առաջին բուժօգնության և այլնի համար),
• զինծառայողներին տրամադրվել են վերականգնողական բուժում, ատամնաբուժական ծառայություն, դեղորայք և այլն,
• «Մեկ պատուհան» ծրագրով իրականացվել են 557 վիրավոր զինվորի և զինհաշմանդամի բացահայտում, խնդիրների վերհանում, կարիքների գնահատում (Արցախ և ՀՀ)։

2020 թվական

Հատկացվել է 160 000 000 դրամ, որից 90 000 000 դրամի շրջանակներում՝

• հիմնվել է լոգոպեդի 2 նոր սենյակ (մեծահասակների և մանկական),
• ավարտին է հասցվել Արմենակ Ուրֆանյանի անվան (հանգստի) սրահի վերանորոգումը,
• կառուցվել է 2 ընդհանուր սանհանգույց,
• բարեկարգվել են 2-րդ և 3-րդ հարկերի միջանցքները, աստիճանավանդակները և այլ հարակից տարածքներ։

Նաև համաֆինանսավորվել է հետևյալ միջոցառումների իրականացումը․

• նոր բժշկական սարքավորումների, ինչպես նաև մարզվելու պարագաների, կահույքի և այլնի ձեռբերում,
• «Մեկ պատուհան» ծրագրով 220 վիրավոր զինվորի և զինհաշմանդամի բացահայտում, խնդիրների վերհանում, կարիքների գնահատում (Արցախ և ՀՀ),
• «Կրթական և սոցիալական ինտեգրման» ծրագրի շրջանակներում անգլերենի, վեբ-ծրագրավորման և նկարչության դասընթացի տրամադրում 10 զինհաշմանդամի,
• բժշկական և կառավարման ոլորտի մի շարք աշխատակիցների մասնագիտական վերապատրաստում,
• առկա սարքավորումների տեխնիկական սպասարկում և կարգավորում,
• COVID-19-ի հակահամաճարակային միջոցառումներ,
• զինհաշմանդամների ամբուլատոր և ստացիոնար վերականգնողական բուժում, ատամնաբուժական ծառայությունների տրամադրում, լաբորատոր հետազոտություններ, դեղորայքի և խնամքի պարագաների տրամադրում, ճանապարհածախսի, հաշմանդամների պարագաների ձեռքբերում և այլն։

Մնացած 70 000 000 դրամը հատկացվել է նոր պրոթեզարանի ստեղծմանը, որտեղ կգործեն հետևյալ սենյակները.

• ընդունարան,
• սարքավորումների սենյակ,
• արհեստանոց,
• լամինացիայի սենյակ,
• գիպսի սենյակ,
• ծայրատի չափսերը ստանալու 2 սենյակ,
• քայլքի մարզման սենյակ։

2021 թվական

Հատկացվելու է ևս 110 000 000 դրամ՝ պրոթեզարանի ստեղծման աշխատանքներն ավարտին հասցնելու համար։